Gustamodena.it - Trova e Gusta ristoranti a Modena e provincia
Benvenuto, serve aiuto? Clicca qui Benvenuto! Registrati oppure
Accedi attraverso il Gustanetwork

La lavagna - Modenesità

Sproloquio 2008

GROG
Scritto il 20/02/2009
da GROG
SANDRONE: Mudnés ed Modna, Mudnés impastèe con l'aqua cèra ed Sàcia e Panèra e al rais bein piantèdi in di padói, Zemian generos e gran lavurador, bamboccioni disocupèe e pensionèe avilî, furastér ch'a-v si integrèe e furastér ch'a sperè ch-a s'integráma nueter, extracomunitari col soggiorno o sol cun cambra e cuseina, am, dán e ragazòo d'ogni raza e culor av salut tótt quant in masa.
St'an a sam in ritèrd ed soquant dé perché al treintun de Zner, cl'era Giuvidè Gras, a-j-am lassè luntéra la piaza a la féra ed San Zemian. Sé, perchè nueter Mudnés a-n s-descurdám menga dal noster Patroun e gnanch ed tótt i miracol cl'ha fat per la nostra zitè.. Come cla volta ch'al fe' gnir �na fumana acse' féssa acse' féssa cl'ha quacè tóta Modna acsè chi furaster cativ chi gniven de-d via per conquistèrla, i tirén drétt e la zitè la-s salvé dall'attacco del barbaro nemico.
Grazie San Zemian, grazie e-st-ghè un minut ed teimp, da lassò, dà �n'uceda che za' perché secand me l'è bèle ora ed turnerl'a-fer al miracol dla fumana.
Mudnes cum'andámia.? A-v dév dir ch'a-v càt un po' péz ed l' an passèe, difàti meinter l'an d'là a parivi in agonia, st'an a-m sembrè adrè a tirèr i ultem.
Curag' Zemian, curag' pór e tgnî dur. A sam scampè a la pestileinza dal melesezeint a vedrî ch-a scamparam anch a chi politicant chè.
Dounca Mudnes a-i da saver ch'a-n vdiva l'ora d'arivèr in piaza Granda per vàder la Ghirlandeina col visti nov.
I m'iven dett che préma et tachèr a sistemerla i-g mitiven al custòm d'Arlecchino tant che me a-j-ho pensè: va bein, a sam per carnevel e per carnevale ogni scherzo vale, mo vesta de-d chè a-m sambra che al sèrt l'ava sbagliè a toregh misura o chi aven druvè dla stofa da duzeina cla s'è scurteda a la préma lavèda damand al bregh ed Tiriliti.
Mo in sté chès l'è quesi quesi mei acsè, perché a-m sambra d'aver capî che la Ghirlandèina quacèda dal tótt da di artai colorè chi peren chi bagaj ed bachelite da impilèr damand-in di zóg da ragazô, ai mudnes l'ha-n-g�andessa menga tant a géni, almeno acsè a ghe psam vàder la punta e al sô bel decoltè.
Sgnor ministrador al só che ueter a ghi avu sta bela pensèda per fer dvintèr Modna �na zitèe proietèda nell'area di una moderna architettura ma a gh'ivi da pensèr préma e menga bucèr tótt chi eter progèt.
Ad eseimpi, gninta porta ed Gerri, gninta Krier per piaza Mateoti, gninta Benevolo, a-va finir che, come sculturi a l'avanguardia armagnàm col gràp d'ova in dla Vignolese e l'oca giuliva davanti al Raffaello.
Mo mé a dég: dato che i sold a-j-am spés, almeno quèl j al psiven fèr �sti fenomen d'architàt . Soja me, na funtana in dal parco, al diurno in piaza Mazini, soquanti sculturi in mez a cal zintunèr ed rotandi ch' è ste fat .

SGORGHIGUELO: Veh popa' a proposit ed sculturi, a me'a-m piès dimandi al monument a la coreint eletrica ch-a ghè in dla rotanda davanti al nov usdèl ed Bazvèra.

SANDRONE: Ecco, come al solit t'en n'è capi gninta. Però et me fat gnir in mèint d'arcurdèr ai noster ministrador ch-l'è ora chi tàchen a penser ed tórel de-d-lè cal piloun dla lus che ormai al dà piò dàn che util. A-v dév però dir, per dèr a Cesare quàl
cl'è ed Cesare e a Giorgio quàl cl'è ed Giorgio, ch-a-j ho savû che in Cumuna i han aprovè un sac ed proget e dè al via a dimandi lavor . I disen che al 2008 al srà l'an dal rinnovamento e che i cantér per al novi iniziativi i spuntaran come i fónz.

PULONIA: Speram, perché al 2007, per i fónz, l'è stè un an lofi dimandi.

SANDRONE: . Per migliorer la viabilitè i finiran toti al rotandi chi han mess in programa compresa quàla in Ciro Menoti; po' speram ch'is fermen se no i duvran màter in galéra tótt i automobilista.

PULONIA: Perché?

SANDRONE: Perché a l'esam dal fiè i risultaran positiv a la
“Bàla da rotatoria.” I disen chi tacaran a sbusir sáta al Novi Sad per fèr al parchàgg dal ceinter, i disen chi finiran al sat- pasag' in via Emilia, seimper ch'in caten Â?na quelch' etra tamba romana che ormai an savam piò in Â?da-màterli, i disen che forse i tacaran a descàrer ed fèr la tangenziel ed Nunantla anch perché cun la bretèla di Turaz a-n s'è menga risolt al problema del cávi. I disen….i disen…..

SGORGHIGUELO: Vê popà a proposit ed sottopasso si féssen �na bèla galeria coi bar sáta via Gallucci acsè a la nott qui chi stan lè ed cà i préven durmir.

PULONIA: Dio sl'e inteligeint al mè ragazol! Lo veh! A-srevv adat a lavurer in cumuna come addetto alle pari opportunità.

SANDRONE: Al gh'éra al post…ma i al déven dèr a Giuliano Barbulein ch'a pèr ch'al torna a cà

SGORGHIGUELO: A pèrt Barbulein, a-v dirò de piò. Sl'è vera ch'a g'avam al problema del strèd, a-j-avam però migliorè dimandi con le piste ciclabili, Modna la g' ha zeintvint chilometer ed pésti e quesi duseintmela ciclo cumprès qula dal noster sendec “ Giorgio t'en- n'è vlû la biciclata ?….” Mé, per la mè a-j-ho cumprè al Kit antifurto e la targa.. mo a-n n'è cuntè gninta perché i-m-l'han cuchèda listass.

SANDRONE: Intant an manchèr ménga ed rispèt al noster sendec e po' el ciclabili el volen fati indove a gh'è dal post e pò bisagna tgnireg adrée'! Guarda, quàla ed viale Amendola l'è méssa tante mèl chi la volen dèr all'Accademia militèr per fèreg al percorso di guerra.

PULONIA: Mo seint sol che roba!

SANDRONE: Mudnes a j da saver che dap el lezion ed filosofia ca j-ho scultè chè in piaza, per cràsser culturalmente al més passè a sun andè a �na riunioun su l'importanza dla conviveinza tra i abitant ed la tèra. A sun armes acse' impressionè da chi bè descors, che apeina rivè a ca' a-j-ho mess in pratica tótt qual chi m'iven insgnè. A-j ho mess insam el galeini coi cunej, i gatt coi can, el vachi coi tòc, i nader coi ninein e a-j-ho aspetè ed vèder al risultèe ed tanta bèla socializazioun.
Mo propria quand a cherdiva chi éssen capî l'importanza dal ster insam i han tachèe a fer �na gatèra che s'a-n sun menga svelt a turneri a dividri is mosghen un cun cl'eter.
Alora a vój dir a tótt chi politich e professor chi s'impéssen la báca ed bèli paroli sulla convivenza, che préma ed fer di cumbinoz bisagna capir… e risolver i problema ch'i-g pólen gnir.
Mé a sun sol un cuntadein, mo al só fer al mè mestér e per mé an-n'è brisa dificil distinguer l'érba spagna da la gramàgna : pertant, a lor, an duvrev menga éser acsè dificil divider i galantam dai boun da gninta.
Mo le mej ch'a cambiama descors.
Mudnes i-v vest la nova ca' di Vigil Urban ? OH… i han fat un gran bel lavor, pensè 4500 meter… al dápi ed la ca vecia .
SGORGHIGUELO: A tal cràd, a-g dév stèr deinter duseint impieghe che tótt al dè in faran eter che guardèr del fotografii e del televisioun con la telenovela di mudnés méss in bulàta dal multi.

PULONIA: Duseint vigil in ufézi ? Mo srév menga mej che chi vigil lè, i mitessen per la streda a diriger al trafic, ch'a n'avam tant bisàgn.

SANDRONE: I gh'éren per la streda, mo dimandi i s'ein amale e-j-han duvu' mattri in ufézi perché a forza de stèr a braz-avért a ghè gnû la” sindrome da spaveintapaser “.
Pensèe che la nova sede l'è custeda quesi set milioun d'euro dimandi tirèe fora dal nostri bisachi; perciò Mudnes un po' ed cla cà lè, l'è anch nostra. Adesa speram chi slerghen anch al Policlinic perché dimandi Zemian, per via del multi acsè saledi, i en stèe ricoverèe col colesterolo a doméla.
Giorgio, adesa che la cà di Vigil l'è finida speram in �na tregua perché i mudnes, al sanghev t'ech chèv col multi, i al dàn piò luntera a l'Avis che al Comun.

PULONIA: Dio!!! Sandroun bisàgna ch'andama a cà subétt, a me gnu in meint ch'a-m sun desminghèda ed purter via al rosch da dû dè.

SANDRONE: Csa-vot éch sia Pulonia, a Napoli i al porten via ogni dû an. A s'in mócia tant ch'impesen infin el stred.

PULONIA: Bein mò an g'hani menga la raccolta differenziata?

SANDRONE: La diferenzieda i gl'han, ma a-g manca la racolta. Acsè i mócen tant ed cal rosch che i ministrador ed Ráma i han pensèe de smaltirel in gir per tott'Italia.

PULONIA: N'hani purtèe anch a Modna?

SANDRONE: As capés, doméla tonelèd

PULONIA: Doméla tonelèd ?

SANDRONE: Oh! mo ed cal boun, ed prèma qualitèe… i disen c'han póza gnanch. Veh, Sgurgheghel tè che t'è studièe, quant quintée ini doméla tonelèd?

SGORGHIGUELO: Doméla toneléd…..i ein vintméla quintée.

PULONIA: Vintméla quintée da parte partenopea piò tótt qui da pert nostra a-j-am mess insàm �na bela màsa.

SANDRONE: Sa vot Pulonia t'en-n'al sèe che i noster ministrador ed Modna i en cul e pataia cun quî ed Rama. Apeina Romano al g'à dmandée la massima solidarietà, Giorgio al g'ha rispost come Garibaldi al Re d'Italia “ Ubbidisco”.
Ogni modo Zemian stè tranquéll, i s'han asicurèe che tótt chi fóm chi vinen fora dal camein ed via Cavazza in fan brisa mèl a la salut..a mé a-m bala un occ.. i s-n'han bele cuntèe tanti ed chégl'ecoballe.
Certo, Mudnes, cl'è un mumeint dificil e bisàgna ch-a purtáma �na gran pazinzia.
Vliv ch'a-n n'al sava ch-a g'a-m di problema con i noster rezdor ed Rama, ch-a g'a-m di problema per via del caro vita, ch-a g'a-m di problema per via dla criminalitèe.

SGORGHIGUELO: : Popà, as trata ed microcriminalità.

SANDRONE: Al so, Sghurgheghel, però vàdet, anca tè Â?na volta t-ér micro, guerda adesa st'e chersû .Tô medra l'ha-m là seimper dett:” Guerda Sandroun che s-al cràss trop dáp te n'al control piò.”

SGORGHIGUELO: L'è méj eser cresciutello che Bassolino….

SANDRONE: Eh.. mo a gh-è poc da scherzèr: “Sgnor Prefet, sgnor questor, autoritèe politichi d'ogni culor, scultèe quàl ch'a-v dis Sandroun! . Stà situazioun la vol risolta. I mudnes i n'han pîn el scatel ed girer per Modna cun la paura d'eser scipèe, rapinèe o d' ariver a cà e caterla voda . L'è ora ed finirla. Countra i delinqueint tolleranza zero e menga poverini- poverini, i minorenni chi ruben, in galera anca lor e ch'ig-staghen, menga laseregh fer la reclam di gins o di ucée.
Vin-s'iv acort o no che a Modna ed sira a-n gira piò nisun? A nov or in ceinter a pèr ch'ag sia al coprifuoco. Alora fèe in manéra che Modna la torn' ai Mudnes e a tòtt i furaster chi han voja ed fer bein. I delinqueint mandei subét a cà sua… e s'i-n g'han menga i sold per al bigliett druvèe quî del multi acsè almeno quî l'è a sam sicur chi andran a bouna fin.

PULONIA: Sandroun sta' chelem vala', an vrevv chi te scambiéssen per Beppe Grillo, arpounset un puchinein e làssem descarer .
Ragazoli… coma stev? Mé, sa vliv, a g'ho un dulor in dla cèva dal galoun per al fredd ch-a j-hò ciapè a purter i gins a véta basa.
Sandroun al m'ha fat di sfrégh cun dla pomata, mò i en cuntèe poch. Fortuna che st'an l'è cambieda la moda e a va dimandi el maj a righ…m'è a m'in sun pruvèda soquant modèe, sol che se anch a tgniva al fièe, davanti al specc a pariva al barilein dl'asée coi zercioun . I disen chi volen lancèr la moda dal negher e viola.. mò cal tracagnoti come me el sambren di catafelch..an g'am menga tóti al fisich dla Carla Bruni.
Ragazoli, stèe a scultèr. A i da saver che per l'ultem dé dl'an a m'era cumprèda un pèra ed calzàtt a reda ..qui cun la cusdura dedrèe chi slanghen la gamba e i fan sembrer la dána piò sexi …cherdiv che Sandroun al s'in sia adèe? Mé a fag de tótt per ferem capir, mo lò al per al noster sendec.. al fà báca da réder e pò al tira drétt per la sô streda.

SANDRONE: Basta, Pulonia, dagh un taj e làssem ander avanti che quíli l'è egl'en tóti fóti.
Mudnes vin s'iv acort ca cràss incosa ? : l'aqua, al gas, la lus, al riscaldameint , l�autostreda, al pan, la fruta e perfin i trasport. Meno mel che mé a dróv la caroza o al trasport pubblic, che s'in màtten �na tàsa su la fiama dal caval o in dàn �na ritocheda ai bigliàtt l�a-m va' ancara bein.
A proposit ed trasport pubblic a-j-ho sinti dir che prest entrarà in funzioun un minibus dla cros ràssa per al prount socors a chi autesta di filobus chi vinen picèe da chi buon da gninta ch'in volen menga pagher al bigliàtt.

SGORGHIGUELO: . Mé per qui lè a farev anch un minibus con �na gabia per la prounta galera, cum-i gh'iven �na volta i ciapacan.

SANDRONE: Chèr i mè mudnes, av dev dir che i an i pàsen per tótt e dato che anca me ormai a sun dvintèe vec', a m'è gnû voja ed der a meint a la Pulonia ch-l'è tant ch-la vol gnir a ster a Modna.
A-m sun infurmè e a-j-ho savû chi han fat del vilteini a pian terein tra Lesgnana, Ganazè e al Quater Véli …

SGORGHIGUELO: Popà qui lé i ein residens ed lusso per geint privilegèda..

SANDRONE: Sè però egl-ein un po' fora man, acsè avam pensèe ed prenoter un pcoun ed tera in cal nov sit chi han liberèe in via Baceliera . Oh.. i prezi al meter queder in-n'en menga tant a buon merchè però i m'han assicurèe che la tera, col ledam chi g'han lassèe, l'è bele concimeda per dés an a gnir.

SGORGHIGUELO: Adesa a taca mé! Ragaz, come prém sportiv e tifos ed Modna av dev dir che al 2007 l'è stè un an da pochi sodisfazioun e al 2008 a-m per ch'ag vaga adrèe.
S'a-n fòssa per le rosse di Maranello campion dal mand, anch se un quelch fureb al g' ha cupièe al coumpit, per al rest a gh'è poch da dir.
In dal calcio i canarein i fan come i nadrozz i stàn lè a mez'aqua ateinti sol da-n'angheres.
La pallavolo la fa un po' ed lus ma la-n bréla, per al rest dimandi ciacher ma poca sustanza.
A s'è armès Riccò in dal ciclisem, Toni in dal calcio e un bravo al voj dir al noster Massimo Barbolini che cun la pallavolo femminile l'ha vint la cápa dal mand.
Comunque per nueter sportiv irriducibili sempre forza Modena.
Adesa po' ch'l-è ste finî al stadio e inaugurèe al camp da regbi,
sistemèe la Panaro e la Fratellanza, bisàgna vinzer, ma vinzer da boun . A voj vàder al sport Mudnes ai prém post, anch in dl'atletica. Arcurdev ch-a sam al paes d'Alberto Braglia e Dorando Pietri ..perquindi dirigeint sportiv dèv da fèr E GIALLO BLU SEMPREAVANTI……

SANDRONE: Dai, dai, et finî ch'andam a cà.

PULONIA: Scolta, Sandroun, dit gninta per arcurdèr al noster Luciano Pavarot?

SANDRONE: Vàdet, Pulonia… ed Luciano e dla sô véta tótt i han vlu dir la sua.. anch qui chi feven mej a tasér, per quàst mé an voi dir gninta . Da lassò, al noster Lucianoun as guèrda e al sa che nueter Mudnes a g'a-m vlu bein.. menga sol perché lÂ?è ste al piò grand tenor dal mand, ma perché l'era un ed nueter, un dal popol, al fiol ed Fernando, al furnèr ed San Lazer.

PULONIA: Mé, invece, a voi dir quel a la Nicoletta, ch-la prév eser mè fiola : “Nicoletta, st-gh'e bisàgn ed quel, soja me,Â?d-na galeina nostrana, d'un cunej o d-na vinteina d'ov fràsch per la ragazola, dém quel ch-a ti fag purtèr fin a ca'da Sgurgheghel . Vàdet… me a-n sun menga Â?na nobildonna mudnesa, ma quel ch'a fag, al fag col cor e sa vag in televisioun ag vag per fer dal bein e magari fer réder, ma mai per déscarer adrèe a la geint.

SANDRONE: Adesa, mudnes, l'è ora ch-a-s'ardusama pian pian vers ca' préma ch'a vegna sira… e s'a-g la cavam a river al Bosch ed Sáta schivand i fotored, i T red, i fucili laser e gli autovelox, a impiaram Â?na candela a San Zemian. A vag , mo préma d'andèr lasèm mander un salut e fer l'ultma arcmandazioun. Al salut, al nov Prefet ch'la g'avrà al sô da fèr, ma che a Modna, ed sicur, la-s catarà bein…. e al cunséli a qui dla Cumuna: “ Sgnor ministrador visto ch'av si cavèe la voja ed vistir la Ghirlandeina, zerchèe almeno ed desquacerla in pressia perchè i mudnes senza la so' tárr i van in crisi d'astineinza. E ueter zemian a-n v'in tulidi, e col vistî o senza vistî arcurdev seimper ed tgnirev stréc a la piopa,ch-l è po'cla piopa elta e sàca piantèda in d- l'umbreghel ed Modna e ch-l'a-s ciama Ghirlandeina.